مفهوم شناسی مسئولیت اجتماعی شرکت های تجاری در حقوق آلمان، فرانسه، انگلستان و ایران با رویکرد تطبیقی

«مسئولیت اجتماعی شرکت ها»[1] اصطلاحی است که از دهۀ نود میلادی به صورت گسترده، با آزادسازی اقتصاد و شکاف عمیقی که میان نقش های اجتماعی و اقتصادی شرکت ها ایجاد شده بود، پدید آمد. این نظریه در آغاز بیگانه می نمود؛ چراکه قبل از آن شرکت های تجاری صرفاً به جنبه های اقتصادی فعالیت های خود و کسب سود حداکثری توجه می کردند و صَرف هزینه بدون بازگشت سود برای آن ها غیرقابل تصور بود. اساساً فعالیت و تصمیمات شرکت ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم جامعه را در مفهومی گسترده که شامل محیط زیست، اقتصاد، فرهنگ، ارزش ها، آداب و رسوم و... می شود، تحت تأثیر قرار می دهد و شرکت باید مطابق با اصول حقوقی از قبیل اصل جبران خسارت، مسئولیت خسارات وارده بر اجتماع را متحمل شود. در نگاه اول، شاید این مسئولیت هزینه های سنگینی را به شرکت بار کند، ولی در درازمدت حداقل تأثیری که دارد، زمینۀ شهرت تجاری، افزایش مشتری و بهره وری شرکت را فراهم می سازد. اما آیا شرکت تجاری واقعاً می تواند نقشی اجتماعی داشته باشد؟ تعریف این شاخۀ نوین از مسئولیت چیست؟ چه نظریات و تئوری هایی در این زمینه وجود دارد؟ مجموع مباحث طرح شده با عنوان مسئولیت اجتماعی شرکت ها در حقوق کشورهایی مانند فرانسه، انگلستان و آلمان پیشرفت چشمگیری داشته است که مفهوم و تاریخچۀ این نوع از مسئولیت شرکتی در یک رویکرد تطبیقی با حقوق ایران بررسی خواهد شد. [1] corporate social responsibility (csr)(in english); la responsabilité sociale de l’entreprise(rse)(in french).